Tytuł oryginału, który stanowił poszerzoną wersję wykładu wygłoszonego 13 października 1986 r. na posiedzeniu Oddziału Warszawskiego PTF w gmachu Instytutu Filozofii UW, brzmi: Die Erfahrung des Negativen. Zur Frage einem möglichen Irritation der autonomen praktischen Vernunft durch das Böse.
In memoriam Józefa Kossowskiego. Tekst ten był podstawą referatu wygłoszonego na III Jagiellońskim Sympozjum etycznym: O odpowiedzialności. Moralny wymiar odpowiedzialności w życiu publicznym. Kraków, Uniwersytet Jagielloński, 4 czerwca 1990 roku.
Wygłoszone na Siódmej Międzynarodowej Konferencji Szkoleniowej Nauczania Filozofii, Amerykańskiego Stowarzyszenia Nauczycieli Filozofii, Hampshire College, Amherst, Massachussets, 10 sierpnia 1988. Pierwodruk w: ”Teaching Philosophy”, 12:2, June 1989, University of Cincinnati.
Artykuł stanowi zmienioną wersję opracowania przedstawionego w ramach tematu badawczego RP III-22.
Jest to skrót pogadanki przedstawionej uczniom w ramach koła filozoficznego w XXXVII LO im. J. Dąbrowskiego w Warszawie, w styczniu 1991 roku.